motor yağı ve eski tarih bilimi
motor yağı ve eski tarih bilimi yanında da güçlükle ayakla dunu ıhınımda olan alman sinemasmm, bıı leşmedcn sonra ne olacağı sorusuna yanıl \cimck guçiur Ülkenin ikiye ayrılma-sula bu alandaki en güçlü yetenekleri yurt-dışına göçen (Werner Herzog, Wim Wen-tk is. Wdker Schlöndorff) ülkede, aşağı yu-kan ıkı kuşak boyunca alman sinemacılan, N undışına ¡açılmak bir yana, ülke içinde bi-İe. sey irciyi sinema salonlanna çekmeyi başaramamışlardır. Bu dönem boyunca yalnızca dâhiFassbinder’in, onun ölümünden sonra da Werner Sehroeder [Malvina, 191 I). Robert van Ackeren {Venüs’ün Tuzağı, 1 988), Margrethe von Trotta {Üç Kiz-kardeş, 1988), Helma Sanders - Brahms {l^puia, 1986k Hans Jürgen Syberberg ^arsifal, 198İ), Herbert Achtembusch (VVohin, 1988), Michael Verhoeven (Beyaz Gül, 1 982), Adolf Wüikelman {Jede Menge Kohle, 1981), Edgar Kciiz (Made in Germany, 1982), Hark Bohm {Der Kleine Sta-atsan Walt, 1987), Heiner Carow {Coming Out, 1988; 1989 Berlin Film Festivali’nde Gümüş Ayı ödülü), Rudolf Thome (7ü-rott, 1985) vb. bir avuç sinemacımn, uluslararası festivallerde kazandıkları ödüllerle iyakta duran 'alman sinemasımn, yerüden birleşmeden yararlarup yararlanmayacağı-11, ancak zaman gösterecektir.
'ALMOND (Gabriel Abraham), ABD’li si-»asetbilimci. — 1980’den sonra Amerikan üj^aset Bilimi Derneği’nin James Madison ^ûrsüsü’nde dersler verdi. 1965-66 döne--«-«"negin başkanlığım da yap-^ --***rative Politics:
Icı Konscıviituvaı 1 Tiyatro Bölümü nü bitildi (1958); aynı yıl oyuncu ve yönetmen olaıak Devlet Tiyatrolarında çalışmaya başladı. İstanbul Devlet Tiyatrosu müdürlüğü (1980-83) Devlet Tiyatroları genel müdürlüğü (1987-89) görevlerinde bulundu Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Kon-servatuvarTndan doçentlik (^1986), Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuva-n'ndan profesörlük (1988) sanı aldı. Akad’ın Yayı, Şair Evlenmesi, Suçlular Çağı-Suçsuzlar Çağı, Truva Savaşı Olmayacak, Akümülatörlü Radyo, Rita, Ermiş Jean, Ballar Balını Buldum (1990) gibi birçok oyunu yönetti.
•ALOK (Ersin, türk fotoğraf sanatçısı. — Fotoğraf sergisi {Zoma ve İnsanları (1977), Dağ’a Sevgi 119811, Kilimler (19811); belgesel film {Zoma (1979); Türkiye’rün Kuş insanları (1980), Çöl Rüzgârı (1981)); kitap {Hanlarımız (19751, Kilimler (1981)) çalışmaları yaptı, Hellenistic Arehiteeture in Asia Minor {] 992) adh bir kitap yayımladı. Günümüze (1993) kadar 200’e yakın kişisel sergi açlı.
•ALONSO fAlicia), kübalı balerin. — 1971’de A.Mendez’in Nous nous verrons hier soir adh yapıimı yorumladı. 1983’te topluluğu ile birlikte Uluslararası İstanbul Festivah’ne katıldı.
ALP (Orhan), türk siyaset adamı (İsparta 1919). İstanbul ve Berlin teknik üniversite-lerinae öğrenim gördü. ODTÜ'de öğretim üyeliği yaptı; Bayındırlık Bakanlığı müste-şarhğına getirildi. Suat Hayri Ürgüplü hükümetinde, Parlamento dışından baymdır-hk bakanlığma atandı (1965). Adalet Parti-si’nden Ankara milletvekili seçildi. 1967-1969 arasında, birinci Demirel hükümetinde yine bayındırlık bakanhğı yaptı. Adalet Partisi’nden istifa etti, 1978-1979 arasm-da, üçüncü Ecevit hükümetinde, sanayolan Gisclher Kle-(ir'nin 7()’li yıllardaki oneralarinüan hm 0hret UeklSynge nin Hau Dünyası-nif] l^loyhoy'u adlı yapıtından yola çıkarak ya7,ılmıştır) 1^^75’tc Zürich’te Das Made-fien aus Domremy üöU yapıtı ise 1976’da Slullgarl’la sahnelendi. Ancak bu yapıtlar, Klcbe’nin ilk dönemlerinde bestelediği yapıtlarından (Die Rauher, Die Ermordung (jsars, Hf^aro lässt sich scheiden) daha az ilgi gördü. Federal Almanya’da yapıtları dikkate motor yağı katkısı değer son dönem bestecileri arasında H.F Lachenmann, Aribert Reiman (Blacher’in öğrencisidir), bir süre Stock-bausen ile birlikte çalışmuş olan Johannes Fritsch ve Rolf Gehlaar, ayrıca Peter Michael Hamel ve Peter Kuzicka sayılabilir.
Alman Demokratik Cumhuriyeti’nde ise, 19601i yıllardan sonra, öteki sanat dallarında etkinlik gösterenler için de geçerli olan nedenlerden dolayı, müzisyenler, ko-miinist olmayan ülkelere gitmek, festival, kongre ya da seminerlerde yer almak ola-naldarından neredeyse tümüyle yoksundular. Demokratik Almanya’da yalnızca yeni miiziğe adanmış ulusal bir festival yoktu. Çağdaş sanat formlarma, film, teyp, fotoğraf, slayt vb.’yi bir arada kullanan gösteri-crle elektronik müziğe hiçbir ilgi olmadı, elektronik müzik bestecilerine ya kendi ıraçlarını ya da Polonya stüdyolanm kul-aomaları izni veriliyordu. Ancak tüm en-ellere karşın, müzik yaşammda bir geliş-|ie de gözlendi. Bu gelişme özellikle İmark-izrne Jdayalıydı. Bu tür çalışmalann en be-örnekleri Hans Eisler’in yapıdandır, lans Eisler’in çalısmalan Paul DessaMalvîruy 191 ! ), Reben van Ackeren ( Vertus un Tuzağı î 9ÖH), Margrethe von Trôna ( Üç Ka-karde.y, İ9H8), Hdma Sandeie - BrahmiS {Imputa, i986i, Hans Jurgen Sy berber g (Farsifa]- 1982), Herbert Achlerr.tu.ocE ( Wohin, 1 988), Michakel Verhoeven (Beyaz Gui, 1 982), Adolf Wüikelman (Jede Menge Kohle, 1981), Edgar Reitz (Made m Germany, 1982), Hark Bohm (Der Kleine Sta-atsan Walt, 1987), Heiner Carow (Commi Out, 1988; 1989 Berlin Film Feslivah nde Gümüş Ayı Ödülü), Rudolf Thome ( Ja rott, 1985). vb. bir avuç sinemacmın, ulus lararası festivallerde kazandıklan ödülierh ayakta duran alman stnemasmım yemdeı birleşmeden yararlanıp yararlanmayacağı m, ancak zaman gösteTecektiı.
•almond (Gabriel Abraham), ABDIi s yasetbüimci. — 1980’den sonra Amerika Siyaset Büimi Demeği’nin James Madisc Kürsüsü’nde dersler verdL 1965-66 dönı minde aynı demeğin başkanlığını da yaı mışü. Yeni yapıdan: Comparative PoUtü System, Process, Policy (Karşılaşünnah $ yaset: Sistem, Süreç, SiyaseL 1978), T Civic Culture Revisted (Yurttaşlık Kiıİtüı ne Dönüş, 1980), Progress arid Its Discc tents (İlerleme ve Yaranışı Hoşnutsnzlı 1ar, 1982).
•ALMUS, Tokat iline bağlı üçe.—36 3 nüf.; 43 koy. üçe merkezL 5 9 nüf.(1990).
ALNIAÇTK (Editha Meire). alman a türk koreograf (Eibenstock 19! 1961’de Hannover Yüksek Bale ökulı bitircü. Türkiye ye geldi ve bir süre özel bale okıütmım yöneticiliğini yapü. îstaı E>evlet Konserv atuvan'nda öğreti olarak çalışmaya başladı (1974). Ista Devlet Tiyatrosu'nda, Kedi £vi Cindei Gılgamış, Peter ile Kurt(1986) ve Devlet o^' Hansel ve Greteh (iQon\..L
(1990) sahneyi * ALTAR (Cevad Memduh), tiiı|. ınüzik tarihçisi. - 1983’te% Üniversitesi Devlet Konservatrdr! retim görevlisi olarak atanâ 158|i Hindemith ile Karşılofmm^\ yayunladı.
ALTAV (Nejat), hirk voleybol hafe tanbul 1931). 1953’te voleybol his du. 195 7’de milli hakemliğe, 19ii' kiye Voleybol Federasyomı ikt hdtemliğine yükseldi. 1963’teAka Holyafkm’le birlikte Türkiye’Éis ve FÍVB kokartlı hakemi unvamta Hakemliği bıraktığı 1982’yedejiıi’ rupa (1963 Köstence, 1967 RoM( bir Üniversiyat (1965 Macaıistııis bütün kategorilerde Balkan fiıiı* üzere 175 ıduslararası maç yönelil^® hocahğı. Merkez Hakem Komit®^' nel sekreterük, spor yazarlığı yapn yapıtları ¡a MuraiHe (i 981), Hinícrhnd (1982), Prima Sinfonía (fluí, soprano, viyolonsel ve orkestra JÇİn)
/d 9831, Konçerto (pxy'áno ve orkestra içijı) I985J, Suite ¡Iru lirecíe (orkestra için) Merz, I989|. '
•ALSOP (Joseph Wright), ABD’íi gazeteci. - (öl. Washington 1989).
İNtröın sendromu. Tıp. Aşın şişmanlık, etina yozlaşmasına bağlı olarak erken ge-m körlük, çevre sinir sistemi bozukluğun-an kaynaklanan sağırlık, idrardaki amino-$if miktarının yükselmesi ve şeker hastab-yla birlikte ortaya çıkan böbrek rahatsız-fıyla belirginleşen sendrom. (Alström ndromunda biyolojik ya da salgı bezieri-jiişkin kimi rahatsızlıklarm yanı sıra cin-diplazi de görülebilir; ama Laurence-)on-Bardet-Biedl sendromunda olduğu i bunama olayına rastlanmaz. Ajıcak kı-hekimler, Alström sendromunu, Lau-ce-Moon-Bardet-Biedl sendromunun başka çeşidi olarak kabul etmektedir-
TAN (Çetin), türk gazeteci ye yazar. — ef gazetesindeki “Şeytanın Gör Dedi-taşlıklı yazılarını 1988’e değin sürdür-üonra Hürriyet gazetesine 1989’da Sa-gazetesin
*ALTHUSSER (Louis), frinscfl, .i (öl. Paris 1990). ^
»ALTIN a. - ANStKL. 1986yı)ı„j,|, A t olan dünya altın üretimi 199l’d(¡|: K
t’a yaklaşmışür. Güney Afrika 1 dünya altın üretiminde 600 naba! • motor yağı katkısı Onu eski SSCB (300 t), ABD ¿ i Avustralya (2001) ve Kanada (lMi|j ( Bu beş ülkenin, dünya altın ilıeıi4 payı yüzde 80’dir (1 520 1). Geâü yüzde 20’lik pay ise diğer iilkeleıceıf mr. Bu ikinci grup ülkelerin başâ; 100 tla.Çin îlalk Cumhuriyeti, Bé (60 t)
ALPAR-EMİROĞLU (Yıldız), türk dansçı (İstanbul 1931). İstanbul Belediye Konser-vatuvan Piyano Bölümü’ne devam ederken, 1943’te Lidya Krassa Arzumanova yönetiminde açılan Bale Bölümü’ne geçti, eğitimini 1949’a kadar bale öğrencisi ola-r5c sürdürdü. 1949’da özel bursla Fransa’ya gitti, Paris’te Serge Lifar ve Mm Proprajenska ile çalıştı. 1952’de Türkiye’ye dönünce İstanbul’da, Taksim-Sırasel-viier’de Türkiye’nin ilk özel bale okulunu açd. 1953'te İstanbul Şehir Tiyatrolan’nda ilk kişisel bale resitalini verdi. 1956’dan yaşlayarak tiyatro ile de ilgilenen Alpar, :eşitli oyunlarda roller aldı.\1964’te Kadı-öy’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı Yılız Alpar özel Bale Müzik Tiyatro Oku-ı’nu kurdu. Kendisine İngiliz Kraliyet ^ans Akademisi tarafmdan onur üyeliği irildi (1992).
LPASLAN, Amasya’nm Ta§ova ilçesi, erkez bucağma ba^ köy — 2 933 nüf. 990). BelediyePTT.
LPKAYA (Emin), türk asker. — (öl. An-ra 1985^. Lockheed firmasmdan alman lidarla ilgili yolstızluk iddialan dolayı-!a hakkmda açılan dava beraatla sonuç-dı. 1976’da emekliye aynldı. 1983’te liyetçi Demokrasi Partisi'nden Niğde
nui.{ 1 990) Beler ‘
•ALQUIÍ: (FckIii (öl. Montpellier ^ ‘
•AI.SAN (Zeki Mesce. ; zar ve siyaset adamı (o; “ ^
•ALSİNA (Cario« Roqué), r ja r i ci. - Son yapıda la Muradle < Hinterland (1982), Prima Sinjo nía 0 i soprano, viyolonsel ve orkesi ^ 1983], Konçerto (piyano ve orkestra ;çi 1985], Suite ¡ínairecte (orkestra ivi Metz, 1989].
•ALSOP (Joseph Wright), ABD’lf gazete — (öl. Washington 1989).
Alström sendromu. Tıp. Aşın şişm i retina yozlaşmasma ba^ olacak erken ^ len körlük, çevre sinir sistemi boz * ’ ^ dan kaynaldanan sağırbk, idrardaki aunin asit miktanmn yükselmesi ve şeker hasta ğıyla birlikte ortaya çıkan böbrek rahats hğıyla belirginleşen sendrom. (Alstrr sendromunda biyolojik ya da salgı bezle ne ilişkin kimi rahatsızlıklann yam sıra cı sel diplazi de görülebilir; ama Laurenı Moon-Bardet-Biedl sendromunda oldu gibi bunama olayma rastlanmaz. Ancak mi hekimler, Alström sendromunu, Li rence-Moon-Bardet-Biedl sendromun bir başka çeşidi olarak kabul etmektec lerj) _
•altan (Çetin), türk gazeteci ye yazar. Güneş gazetesindeki “Şeytanm Gör De ği” başhklı yazılarım 1988’e değin sürd dü. Sonra Hürriyet gazetesine 1989’da bah gazetesine geçti. TV’de dokuz ay reyle bañada bir yayımlanan “Merhaba ] litıka” programım sundu. Şeytanın Ayna (1982), Rıza Beycin Polisiye Hileye
(1985) , Kavak Yelleri ve Kasırgalar (19 Îataplarmı yayımladı. Telefon Kimin i Çalıyor adh oyımu 1990-1991 sezonuı İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları’) sahneye
I*ALPAN (S.Orhan), rurk \efenner hekim — 1974-1976 yıUan arasında Turk V eteriner Hekimleri Birliği Merkez Konse\ı baş-kanljğınj yapü. ABD'de Oregon State Uni-versit^i'nde konuk profesör olarak ders “ verdi (1977-1979). AÜ V^eteriner Fakültesi Zooteknik ve Haydan Besleme Bölümü başkanlığı yaptı. Sığır besiciliğinin esaslan. hayvan ıslaiiL,[ha>a'ansal motor yağı katkısı ürünler konularında 40’ı aşkın araşDrma, 20\i aşkın rapor, tebliğ ve makale yayımladı. Başlıca yapıtları; Determination of Intake and DigesribiHry of Pasture Frages Using Com^entinal and Indicator Tecknigues (1964), interrelation of Magnesium, Poiasium and S'itrogen in Hypomagnesemia (1 966), Türkiye Hayvancılık Sorunları ve Çözüm Yollan (1969), Karadeniz BölgesVnin Hayvancılık Yönü^en Durumu ve Geliştirme Olanakları (1 970), Jersey ve Karadeniz Bölgesi Sığırcılığ
(Mehmet Ali), rürk astrofizikçi [Malatya 1950). 1972’de Ortadoğu Teknik Jniversitesi Fizik Bölümü’nü bitirdi. Bi-imsel çalışmalarda bulunmak için ABD’ye İtti. 1977’de Cambridge Üniversitesinde oktorasım tamamladr 1982’de doçent ol-u. 1978-1981 yıllan arasmda Boğaziçi üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak dıştı. ABD’de Columbia ve Illinois üni-trsitelerinde araşörmalar yapü (1981-)85). Yurda döndükten sonra TÜBİTAK îknık Bilimler Araştırma Enstitüsü’ne di (1985). Nötron yıldızlanmn yapısı, lyopulsarlar ve nötron yıldızı içeren ^ım kaynaklanmn dinamiği gibi çeşitli rofizik konulannda araştırma ve çalışlar yaptı. Birçok çalışma ve araştırması ilikle ABD’de yayımlanan çeşitü astro-: dergilerinde yer aldk 1992’de TÜBİ-fC - TWAS Bilim ödülü’nü kazandı.
^AR-EMİROĞLU (Yddız), türk dansçı nbul 1931). İstanbul Belciye Konser-itan Piyano Bölümü’ne devam eder-1943’te Lidya Krassa Arzumanova timinde açılan Bale Bölümü’ne geçti, tıini 1949’a kadar bale öğrencisi ola-ürdürdü. 1949’da özel bursla Fran-gitti, Paris’te Serge Lifar ve Mm ajenska ile çalışü. 1952’de Tüıld-dönünce İstanbul’da
•alsan (Zeki Mesut), türk hukukçu, ya zar ve siyaset adamı. — (öl. Ankara 1986).
•ALSİNA (Carlos Roqué), arjanünii beste-l d. — Son yapıdan; la Muraille (1981),| Hinterland (1982), Prima Sinfonía (flüt, soprano, viyolonsel ve orkestra için) 19831, Konçerto (piyano ve orkestra için) 1985], Suite Itndirecte (orkestra için) Metz, 1989].
^ALSOP (Joseph Wright), ABDli gazeteci — (öl. Washington 1989).
Alström sendromu. Tıp. Aşın şişmanlık retina yozlaşmasma bağlı olarak erken ge len körlük, çevre motor yağı sinir sistemi bozukluğun dan kaynaklanan sağırlık, idrardaki amino asit miktannm yükselmesi ve şeker hastalı ğıyla birükte ortaya çıkan böbrek rahatsız lığıyla belirginleşen sendrom, (Alströn sendromunda biyolojik ya da salgı bezleri ne ilişkin kimi rahatsızlıİdann yarn sıra cin sel diplazi de görülebilir; ama Laurence Moon-Bardet-Biedl sendromunda olduğ gibi bunama olayma rastlanmaz. Ancak kJ m
•ıldflkıy* Barıyı ve Hidroelektrik S«ntnı-t siffisun ilinde Kızıürmak üzerinde baraj rf^oelektrik santrab. — Yapımı
•ALTINOK (İsmail), türk ressam. — 1983’te Ankara Sanat Yapım Galerisi’nde, 1985'te İzmir Türk Amerikan Demeği’nde w 1986’da Ankara Doku Sanat Galerisi Üe İstanbul Vepa Galerisi’nde kişisel sergüer açtı 1980’de Bir Ressamın Notlan adb ki-tabffli yayımladı.
‘ALTINOK (Nuri), türk tiyatro oytmcusu re yönetmeni. — Devlet Tiyatrolan’nda )j?uûcu ve yönetmen olarak çabştı. Tank lugra’nın yazdığı Gimeş ve Aslan oyununu öoetti (1985). Emekbye aynidı (1986). [oDuk oyuncu olarak Devlet Tiyatrosu ihoelermde görev aldı.
ALTIOK (Metin), türk şair (Bergama • ai 1941-Ankara 1993T A.Ü. Dü Tarâ ve Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü’nü bi- ^ tirdi. Bir süre memurluk ve öğretmenlik yapn. Çeşidi dergi ve gazetelerde şiirler ya- ^ yınüadı. Kendisinin Avcısı adb yapıtıyla ^ 1980’de Toprak Şür ödülü’nü Ahmet TeUi ^ üe paylaştı. Gerçeğin öte Yakası (1990) adb y^ıüyla da 1991’de Cemal Süreya Şi- ^ ir ödülü’nü kazandı. Aşın dincüerin çıkar-
İLTINOLU^ esk. Paınzlı, Balıkesir’in dremit ilçesine bağb bucak.l—19 094 nuı.; toy. bucak merkezi, 5 219 nüf.( 1990).
ıLTPtfOVA. Balıkesir’in Ayvalık ilçesine ili bucaki-ll 1 976tnüf.; 8 köy Bucak îrkezi,8469nüf.(1990).
TINOVA, esk. Vaıtinis, Muş ilinde, 'rinıt ilçesi merkez bucağına bağlı köy; 5 8 nüf. (1990). Belediye.
-ITNÖZÜ, Hatay iline bağlı ilçe.h58 î nüf.; 2 bucak 41 köy. İlçe merkezi ^Kuseyr), 6 518 nmi990),
motor yağı
